Omgevingswet: een uitdaging voor milieueffectrapportage

De Omgevingswet is een uitdaging voor de praktijk van milieueffectrapportage. Omgevingsvisies en gemeentelijke omgevingsplannen bevatten geen concrete eindbeelden meer.

Bestuurders hebben vooral behoefte aan concrete kaders die helpen bij het onderbouwen van integrale afwegingen bij nieuwe ruimtelijke initiatieven. Denk aan het afbakenen van de beschikbare milieuruimte en een afwegingskader voor het beoordelen van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. Wat kan milieueffectrapportage hieraan bijdragen?

Tussen flexibiliteit en rechtszekerheid

In het debat over de Omgevingswet speelt de vraag wat een goed samenspel is tussen omgevingsvisie en omgevingsplan. Wat moet in deze plannen worden vastgelegd over de benutting en bescherming van de fysieke leefomgeving? De omgevingsvisie richt het vizier op de lange termijn. Hoe weten we of nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen bijdragen aan duurzame ontwikkeling? Het omgevingsplan moet flexibel zijn en inspelen op nieuwe ontwikkelingen. Tegelijk dient het ook de juridische waarborgen te bevatten en rechtszekerheid te bieden. Wat is de omgevingskwaliteit die we wensen en wat dient minimaal gehandhaafd te blijven?

Milieugebruiksruimte

Een manier om met dit dilemma van flexibiliteit en rechtszekerheid om te gaan is het vastleggen van de milieugebruiksruimte. Maar wat is de beschikbare milieugebruiksruimte? Milieueffectrapportage kan de kennis en informatie leveren om hierop een antwoord te geven. Door met het oog op duurzame ontwikkeling te onderbouwen wat de grenzen zijn van het milieu en de ecologische draagkracht van gebieden. Dat kan niet zonder ook de onzekerheden te duiden. Milieueffectrapportage gaat dus minder over wat de effecten zijn van zinvolle alternatieven. Eerder over welke keuzes wel en niet bijdragen aan duurzame ontwikkeling en meer omgevingskwaliteit.

Eenvoudig en beter

Wordt het instrument milieueffectrapportage (m.e.r.) daarmee niet erg ingewikkeld? De ambitie van de Omgevingswet is toch om het m.e.r. te vereenvoudigen? Ja dat klopt, maar het doel is vooral om het instrument procedureel te vereenvoudigen. Niet het vervaardigen van het MER, daarvoor is meer denkvermogen en creativiteit nodig. Veel spannender en interessanter als je het mij vraagt en ook meer kans op een beter MER. Beter in de zin van het leveren van de juiste beslisinformatie en die op eenvoudige en inzichtelijke wijze presenteren en communiceren.

Wilt u uw team (tijdelijk) versterken met een professional die kennis en expertise heeft op het gebied van de Omgevingswet? Bel of mail vandaag nog voor een kennismakingsgesprek met Guido Termont, Directeur Ruimte & Infra, guidotermont@jsconsultancy.nl of 06 – 33 32 19 61.